6362 sayılı Sermaye Piyasası Kanunu uyarınca, sermaye piyasası araçlarının halka arz edilmesi veya borsada işlem görmesi, kanunen belirlenmiş usul ve esasların eksiksiz bir şekilde yerine getirilmesine bağlıdır. Kanun ve ilgili sermaye piyasası mevzuatı, gerekli bilgi ve belgelerin sağlanması ve izlenmesi gereken usul ve esasları detaylı bir şekilde düzenlemiştir. Bu bilgi ve belgeler, yatırımcıların halka arz edilen sermaye piyasası araçları ve ihraççılar hakkında tam, doğru ve güncel bilgi sahibi olarak yatırım tercihlerini yapmalarına ve karar vermelerine yardımcı olmaktadır. Bu nedenle, başta izahname olmak üzere tüm kamuyu aydınlatma belgelerinde yer alan bilgilerin doğru, eksiksiz ve yanıltıcı olmaması büyük önem taşımaktadır.

Bağımsız Hukukçu Raporu gerekliliği, 6362 sayılı Kanun’un bir alt düzenlemesi olan Borsa İstanbul Anonim Şirketi Kotasyon Yönergesi (« Kotasyon Yönergesi ») kapsamında düzenlenmiştir.

Hukukçu Raporunun Mevzuat Temeli

Halka arz süreci sırasında, sermaye piyasası araçlarının ihraç edilmesi amacıyla Sermaye Piyasası Kurulu’na (« Kurul ») başvurunun yanı sıra, söz konusu payların Borsa İstanbul A.Ş. (« Borsa İstanbul ») tarafından kotasyonunun yapılabilmesi için de kotasyon başvurusu gerçekleştirilir. Bu kotasyon başvurusu aşamasında, bağımsız bir hukukçu tarafından hazırlanan hukukçu raporu da Borsa İstanbul’a sunulmalıdır. Hukukçu raporu, 6362 sayılı Sermaye Piyasası Kanunu’nda özel olarak tanımlanmamış bir rapor türüdür. Ancak, hukukçu raporu kavramı, Kotasyon Yönergesi’nde belirtilmiştir.

Kotasyon Yönergesi, 6362 sayılı Kanun‘un alt düzenlemesidir. 19 Ekim 2014 tarihli ve 29150 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Borsa İstanbul A.Ş. Borsacılık Faaliyetlerine İlişkin Esaslar Yönetmeliği‘nin (« Borsacılık Faaliyetleri Yönetmeliği ») 14, 15, 16, 17, 18 ve 19’uncu maddelerine dayanılarak oluşturulmuştur. Bu Borsacılık Faaliyetleri Yönetmeliği ise 6362 sayılı Kanun’un « Borsacılık Faaliyetlerine İlişkin Esaslar » başlıklı 67’nci maddesine dayanarak yayımlanmıştır.

Hukukçu Raporunun Genel Kapsamı

Kotasyon başvurusuna dair temel prensipler, Kotasyon Yönergesi’nde detaylı bir şekilde açıklanmıştır. Kotasyon Yönergesi‘nin 7. ve 8. maddelerine göre, hukukçu raporu, ilgili şirket ile doğrudan ya da dolaylı bir ilişkisi olmayan bir hukukçu tarafından hazırlanmalıdır. Hukukçu raporu, Kotasyon Yönergesi‘nin 7. maddesinin 5. fıkrası uyarınca, ihraççının Yönetim Kurulu üyeleri, genel müdür ve yönetim kontrolünü elinde bulunduran ortakları için belirli koşulları belgelemelidir. Bu koşullar şunlardır:

• Sermaye piyasası mevzuatında yer alan suçlardan hüküm giymemiş olma,

• 19/10/2005 tarihli ve 5411 sayılı Bankacılık Kanunu‘nda yer alan suçlardan hüküm giymemiş olma,

• 26/9/2004 tarihli ve 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu‘ndaki belirli suçlardan hüküm giymemiş olma ve ayrıca,

• Türk Ceza Kanunu’nun 53. maddesinde belirtilen süreler geçmiş olsa bile, kasten işlenen bir suçtan dolayı beş yıl veya daha fazla hapis cezasına çarptırılmamış olma.

Benzer şekilde, hukukçu raporu kapsamında, Kotasyon Yönergesi‘nin 8/1 hükmü gereği, payların ilk kotasyonu için yapılacak başvurularda, başvurunun ortaklık sermayesinin tamamını kapsayacak şekilde yapılması gerekmekte ve ortaklığın üretim ve faaliyetini etkileyebilecek önemli hukuki anlaşmazlıkların bulunmaması gerekmektedir. Aynı zamanda, ortaklığın kuruluş ve faaliyeti ile payların hukuki durumunun, tâbi oldukları mevzuata uygun olduğu da belgelenmelidir.

İlave Unsurlar

Hukukçu raporunda ayrıca şu unsurlar yer almaktadır:

• Ortaklığın/ihraççının tâbi olduğu mevzuatın bir listesi,

• Ortaklığın/ihraççının faaliyetlerini yürütmek için alması gereken izinler, yetkiler, ruhsatlar ve benzeri belgelerin mevcudiyeti,

• Ortaklık/ihraççı Yönetim Kurulu ve Genel Kurul kararlarının Türk Ticaret Kanunu kapsamında toplantı ve karar nisaplarına uygun bir şekilde alınıp alınmadığı,

• Ortaklığın/ihraççının faaliyetlerini etkileyebilecek potansiyel hukuki anlaşmazlıkların bir listesi ve bu anlaşmazlıkların ortak/ihraççı aleyhine sonuçlanması durumunda, ortaklığın/ihraççının faaliyetlerine olası etkileri,

• Ortaklığın/ihraççının aktifinde kayıtlı olan varlıklar ve bu varlıklar üzerindeki kısıtlamalar (teminat, rehin, ipotek gibi),

• Faaliyetlerin yürütülmesi için imzalanan sözleşmelerin önemli maddeleri,

• Finansal kuruluşlarla imzalanan sözleşmeler.

Kotasyon Yönergesine göre, bağımsız bir hukukçu tarafından incelenmesi gereken belgeler yalnızca ortaklığın/ihraççının sunduğu bilgi ve belgelerle sınırlı kalmamalıdır. Faaliyetlerin hukuki durumuna dair diğer önemli bilgi ve belgeler de incelenmelidir. Pratikte hukukçu raporu, ihraççı şirketin sunmuş olduğu bilgi, belge ve dokümanlar temel alınarak hazırlanmaktadır. Ayrıca, ilgili belgelerin güncelliği ve doğruluğu konusunda ihraççı şirketten beyan alınmaktadır.

Hukukçu Raporu ile İzahname İlişkisi

Bir kamuyu aydınlatma belgesi olan ve halka arz sürecinin en önemli belgesi sayabileceğimiz izahnameler, 6362 sayılı Kanun’un 3’üncü maddesinde; “ihraççının ve varsa garantörün finansal durum ve performansı ile geleceğe yönelik beklentilerine, faaliyetlerine, ihraç edilecek veya borsada işlem görecek sermaye piyasası araçlarının özelliklerine ve bunlara bağlı hak ve risklere ilişkin olarak yatırımcıların bilinçli bir değerlendirme yapmasını sağlayacak nitelikteki tüm bilgileri içeren kamuyu aydınlatma belgesi” olarak tanımlanmıştır.

Kotasyon Yönergesi Başvuru Belgeleri 4 no.lu Ek kapsamında, bağımsız bir hukukçu tarafından sunulan beyan yazısında, hukukçu raporunun sermaye piyasası aracına ilişkin izahnamenin bir parçası olarak yayımlanacağı hususu kabul ve taahhüt edilmektedir. Borsa İstanbul da başvuruya yönelik incelemesinin sonucunda, hukukçu raporuyla birlikte izahnameyi Sermaye Piyasası Kurulu’na (SPK) iletmek üzere bir görüş yazısı hazırlamaktadır.

Borsa İstanbul, SPK’ya iletilen bu yazıda, hukukçu raporunun izahnamenin ayrılmaz bir parçası olarak yer alması gerektiği görüşünü belirtmektedir. Bu çerçevede, hukukçu raporu izahnamenin bütünleyici bölümü haline gelmektedir. Pratikte, halka açıklanan izahnamelerde de hukukçu raporunun kotasyon başvurusu esnasında izahnameyle birlikte izahnameye ek  olarak sunulduğu gözlemlenmektedir.

Bağımsız hukukçu tarafından hazırlanan hukukçu raporunun izahnamenin bir parçası sayılması görüşünü destekleyen argümanlar şu şekilde sıralanabilir;

• Hukukçu raporunun Kotasyon Yönergesi’ne göre izahname ekinde Borsa’ya sunulması,

• Kotasyon Yönergesi uyarınca bağımsız hukukçu tarafından verilmesi gereken beyan yazısında hukukçu raporunun sermaye piyasası aracına ilişkin izahnamenin bir parçası olarak yayımlanacağının bilindiği hususunun kabul ve taahhüt edilmesi,

• Tebliğ’e göre izahnamenin ekleri ile bir bütün olması,

• Hukukçu raporunun kamuya yayımlanan izahnamenin ekinde izahnameye dayanak bir rapor olması ve hukukçu raporunda yer alan tespitlerin önemli bir kısmının izahnamenin içine de derç edilmesi,

Hukukçu Raporu Düzenlenirken İncelenmesi Zorunlu Belgeler

Hukukçu raporunun ortaklık ile doğrudan ya da dolaylı ilişkisi olmayan bir hukukçu tarafından düzenlenmesi gerekmektedir.

Hukukçu tarafından belgeler asılları üzerinden incelenmelidir. İncelenen belgelerden, örneğin bir kısım sözleşmelerin tek nüsha halinde akdedilerek asıllarının ilgili sözleşmelerin karşı tarafında olması, banka kredi sözleşmelerinin bankalar tarafından sadece kopyalarının sunulması, fotokopi olan evrakların kamu kurumlarından alınmış olması, sigorta poliçelerinin ilgili sigorta şirketi tarafından elektronik kopyalarının sunulması gibi nedenlerden kaynaklanmak şartıyla, belgelerin asıllarına ulaşılamaması durumunda, belgelerin fotokopileri üzerinden inceleme yapılması kabul edilmekte olup, bu hususların raporda belirtilmesi gerekmektedir. İlgili ortaklıktan/ihraççıdan, belge fotokopilerinin orijinalleriyle uyumlu olduğuna, tahrifat veya değişiklik yapılmadığına dair yazılı beyan alınmalıdır.

İncelenme zorunluluğu bulunan belgeler, Ortaklığın / İhraççının;

• Kuruluş dahil, tüm esas sözleşme değişikliklerini içeren Ticaret Sicili Gazeteleri,
• Son 3 yıla ilişkin yönetim kurulu ve genel kurul kararları,
• Pay defterleri,
• İmza sirküleri,
• İmzaladığı tüm sözleşmeler,
• Tâbi olduğu mevzuat gereğince faaliyetlerini yürütebilmesi için gerekli olan ruhsat, izin, belge, rapor vb. tüm belgeler,
• Aktifine kayıtlı menkul ve gayrimenkullere ilişkin tevsik edici belgeler ve bunlara ilişkin sigorta poliçeleri, fikri mülkiyet hakları,
• Taraf olduğu ve taraf olmamakla beraber konusu itibariyle Ortaklığın üretim ve faaliyetlerini etkileyebilecek önemli hukuki uyuşmazlıklar ve devam eden davalar ile ilgili bilgi ve belgeler,
• Kotasyon Yönergesi’nin 7’nci maddesinin 5’inci fıkrası kapsamında yapılacak değerlendirmeye esas olmak üzere, ortaklığın/ihraççının yönetim kurulu üyeleri ile genel müdürü ve yönetim kontrolünü elinde bulunduran ortaklarının adli sicil kaydı, adli sicil arşiv kaydı ve diğer gerekli belgeler,
• Faaliyetlerinin hukuki durumuna ilişkin incelenmesi gereken diğer bilgi ve belgeler.

İncelenen evraklar için sadece ortaklığın/ihraççının sunduğu bilgi ve belgeler ile yetinilmemeli, faaliyetlerin hukuki durumuna ilişkin incelenmesi gereken diğer bilgi ve belgeler de incelenmelidir. Yürürlükteki sözleşmeler üzerindeki ortaklığa/ihraççıya ait imzalar imza sirkülerinden kontrol edilmelidir.

Raporda Asgari Olarak Yer Alması Gereken Bilgiler

• Ortaklığın/İhraççının tâbi olduğu mevzuatın listesi (kuruluş ve faaliyetlerin devamı için aranan mevzuat ile faaliyetleri özel kanunlar ile düzenlenmiş kurumlar için tâbi oldukları düzenlemeler),

• Ortaklığın/İhraççının faaliyetlerini yürütmesi için alması gereken izin, yetki, ruhsat, vb. belgelerin olup olmadığı, yoksa bu belgelerin alınması için yapılan başvurunun durumu ve bu belgelerin yokluğunun ortaklığın/ihraççının faaliyetlerine mevcut ve muhtemel etkisi,

• Ortaklığın/İhraççının faaliyetlerini etkileyebilecek hukuki uyuşmazlıkların listesi (taraf, tutar, bulunduğu aşama vb. belirtilerek) ve bu hukuki uyuşmazlıkların ortak/ihraççı aleyhine sonuçlanması durumunda, ortaklığın/ihraççının faaliyetlerine mevcut ve muhtemel etkisi,

• Ortaklık/ihraççı Yönetim Kurulu ve Genel Kurul kararlarının Ticaret Kanunu kapsamında toplantı ve karar nisaplarına uygun olarak alınıp alınmadığı, kararlarda üyelerden bir veya birkaçının kararlara ilişkin çekimser kalma, şerh vb. durumlarının olup olmadığı,

• Faaliyetlerin yürütülmesi için imzalanan sözleşmelerin önemli maddeleri, bu sözleşmelerde ortaklık/ihraççı paylarının/borçlanma araçlarının halka arzına ve Borsada işlem görmesine engel teşkil edebilecek hükümlerin bulunup bulunmadığı,

• Finansal kuruluşlarla imzalanan sözleşmeler ve/veya finansal kuruluşlar dışındaki bir kuruluşla imzalanmış olmakla birlikte konusu itibariyle finansal edimler içeren sözleşmelerin önemli hükümleri ile bu sözleşmelerde ortaklık/ihraççı paylarının/borçlanma araçlarının halka arzına ve Borsada işlem görmesine engel teşkil edebilecek hükümlerin bulunup bulunmadığı,

• Ortaklığın/ihraççının yönetim kurulu üyeleri ile genel müdürü ve yönetim kontrolünü elinde bulunduran ortakları ile ilgili olarak, Kotasyon Yönergesi’nin 7 nci maddesinin 5 inci maddesi kapsamında adli sicil kaydı, adli sicil arşiv kaydı ve diğer gerekli belgeler üzerinden yapılan inceleme ve değerlendirme, (Yönergenin 11’inci maddesi kapsamında birleşme amaçlı ortaklık başvurularında Yönergenin 7’inci maddesinin 5’inci fıkrası kapsamında yapılacak inceleme ve değerlendirmelerin kurucular için de yapılması gerekmektedir)

• Ortaklığın/ihraççının aktifine kayıtlı varlıklar ve bu varlıklar üzerinde yer alan kısıtlamalar (teminat, rehin, ipotek vb.),

• Ortaklığın/ihraççının faaliyetlerinin hukuki durumuna ilişkin belirtilmesi gereken diğer bilgiler. Ortaklık/ihraççı konsolide finansal tablo hazırlıyorsa (d) bendinde belirtilen husus dışındaki diğer tüm hususların, ortaklığın/ihraççının konsolide finansal tablolarında yer alan bağlı ortaklık ve iştirakler için de incelenerek görüş olarak belirtilmesi gerekir.

Raporun Görüş Kısmında Yer Alması Gereken Bilgiler

Hazırlanacak raporda yapılan inceleme ve değerlendirme sonucunda, söz konusu inceleme ve değerlendirmeye ilişkin bir sonuç bölümünün olması ve bu bölümde asgari olarak aşağıdaki hususların yer alması gerekir.

• Ortaklığın/İhraççının “üretim ve faaliyetini etkileyecek önemli hukuki uyuşmazlık” bulunup bulunmadığı,

• Ortaklığın/ihraççının kuruluş ve faaliyet bakımından hukuki durumu ile paylarının hukuki durumunun tâbi oldukları mevzuata uygun olup olmadığı,

• Ortaklığın/ihraççının faaliyetlerinin yürütülmesi için alması gereken tüm yetki, izin, ruhsat vb. belgeye sahip olup olmadığı, mevcut değilse bu belgelerin alınması için yapılan başvurunun durumu ve bu belgelerin mevcut olmamasının ortaklığın/ihraççının faaliyetlerine mevcut ve muhtemel etkisi,

• Kotasyon Yönergesi’nin 7’nci maddesinin 5’inci fıkrası kapsamında yapılan inceleme sonuçları,

• Halka arz edilecek payların/borçlanma araçlarının devir ve tadavülünü kısıtlayıcı herhangi bir husus bulunmadığı.

Rapora Ek Olarak Bağımsız Hukukçu Tarafından Verilecek Beyan Yazısı Örneği

BORSA İSTANBUL A.Ş. GENEL MÜDÜRLÜĞÜ’NE

Borsa İstanbul A.Ş. Kotasyon Yönergesi’nin 7/5 ve 8/1-e veya 9/2 veya 10/2-c veya 12/1-b veya 18/1-ç maddesi uyarınca ****** A.Ş. (Şirket) nezdinde bağımsız hukukçu raporunu hazırlayan kişi/kurum olarak ­Halihazırda halka arz sürecine veya Borsada işlem görme başvurusuna yönelik olarak verdiğimiz hukuki danışmanlık hizmeti dışında, ortaklığın/ihraççının diğer faaliyetleri ile ilgili olarak, ortaklık/ihraççı ve ortakları ile bunların ilişkili taraflarına sunduğumuz bir hukuki danışmanlık, müşavirlik, hukuki mütalâa vb. hizmetimizin bulunmadığını, ortak/ihraççı, ortaklığın/ihraççının ortakları ve ilişkili tarafları ile doğrudan veya dolaylı olarak sermaye, yönetim, mali ve ticari ilişki ile vekâlet akdi, ücret akdi ya da sair bir ilişkimizin bulunmadığını, ­ Kotasyon Yönergesi’nin 6’ncı maddesinin 4’üncü fıkrası kapsamında, iş bu raporda yer alan yanlışlıklardan veya noksanlıklardan dolayı sorumlu olduğumuzu, ­ Raporun sermaye piyasası aracına ilişkin izahnamenin bir parçası olarak yayımlanacağını bildiğimizi kabul, beyan ve taahüt ederiz.

Kusursuz Halka Arz Süreçleri için Hukuki Destek

Sermaye piyasasının karmaşıklığı ve gerektirdiği yüksek standartlar, halka arz yoluyla gerçekleştirilecek ihracın planlanması ve yürütülmesi aşamalarında özenli bir yaklaşım gerektirir. Bıçak, Borsa İstanbul’da gerçekleştirilecek halka arz işlemlerinde sağladığı « Bağımsız Hukukçu Raporu » hazırlama hizmeti ile hisse ihraççılarının yanındadır.

Halka arz süreçlerinin başarıyla tamamlanabilmesi için doğru bilgi, derinlemesine analiz ve hukuki hassasiyet önemlidir. Bağımsız Hukukçu Raporu, ortaklık veya ihraççının hukuki durumunun ve faaliyetlerinin adil, güvenilir ve detaylı bir şekilde değerlendirilmesini sağlar. Bu rapor, hem yatırımcıların güvenini kazanmanıza yardımcı olurken hem de sermaye piyasası mevzuatının gerekliliklerine tam uyum sağlamanıza olanak tanır.

Bağımsız Hukukçu Raporu hazırlama hizmetimiz, Sermaye Piyasası Kurulu’nun ve Borsa İstanbul’un gerekliliklerine tam uyumlu olarak sunulur. İhtiyaçlarınıza özel çözümler sunarak, halka arzınızın hukuki zemini sağlam, saydam ve profesyonel bir şekilde oluşturulur. Detaylı bilgi ve sorularınız için lütfen iletişime geçin. Halka arzınızı en iyi şekilde gerçekleştirilmesi sizin de hakkınız.