TÜRKİYEDE YATIRIM YOLUYLA VATANDAŞLIK

 

19.09.2018 tarihinde resmi gazetede yayınlanan yönetmelik değişikliğine göre, Türk Vatandaşlığının istisnai olarak kazanıma birtakım kolaylıklar getirilmiştir.

 

Bu istisnaların öncesinde Türkiye Cumhuriyetine gelerek vize veya vize muafiyet süresinde daha uzun kalmak isteyen yabancıların, ikamet izni veya çalışma izni alması gerekmekte olup, Türk vatandaşlığı talebinde bulunacak yabancıların ise 5901 sayılı Türk Vatandaşlığı kanunu ile belirlenen sürelerde Türkiye’de kalması ve bakanlık tarafından belirlenen asgari şartları sağlaması gerekliydi.

12.12.2016 tarih ve 9601 sayılı karar ile, Türk vatandaşlığının istisnai olarak kazanılma şartlarına bazı maddeler eklenmiştir.  Bu kapsamda belirli tutar ve şartlar altında sabit sermaye yatırımı yapanlar, taşınmaz satın alanlar, istihdam oluşturanlar, Türk bankalarında mevduat tutanlar, Devlet borçlanma araçlarını satın alan yabancılar istisnai olarak Türk vatandaşlığı başvurusunda bulunabileceği belirtilmiştir.

 

İlgi (a) Yönetmeliğin 20’nci maddesinin 2’nci fıkrasının (b) bendi kapsamında talepte bulunabilmek için 12.01.2017-18.09.2018 tarihleri arasında satın alınmış taşınmazlar için taşınmazın/taşınmazların değerinin en az 1.000.000; 19.09.2018 tarihi ve sonrası için ise taşınmazın/taşınmazların değerinin en az 250.000 Amerikan Doları tutarında olması gerekmektedir.

 

19.09.2018 tarih ve 106 sayılı karar ile bu istisnaların şartlarında değişikliklere gidilmiştir. Bu değişikliğe göre;

 

• İlgili yatırımın Sanayi ve Teknoloji Bakanlığınca tespit edilmesi gerekliliği ve en az 500.000 Amerikan Doları tutarında sabit sermaye yatırımı gerçekleştirme şartı bulunmaktadır.

 

• Taşınmazın tapu kayıtlarına üç yıl satılmaması şerhi koyulması ve satın aldığının tespiti Çevre ve Şehircilik Bakanlığınca yapılması gerekmekte olup en az 250.000 Amerikan Doları veya karşılığı döviz/Türk Lirası tutarında olmalıdır.

 

• En az 50 kişilik istihdam oluşturma şartı bulunup, oluşturulan istihdamın gerçekleştirilmesi halinde Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığınca tespit edilmesi gerekmektedir.

 

• En az 500.000 Amerikan Doları veya karşılığı döviz/Türk Lirası tutarında mevduatı üç yıl boyunca Türkiye’de faaliyet gösteren bankalarda tutma şartı bulunup bu durumun Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumunca tespit edilmesi gerekmektedir.

 

• En az 500.000 Amerikan Doları veya karşılığı döviz/Türk Lirası tutarında Devlet borçlanma araçlarını satın alma mevcut olup üç yıl boyunca satış yapmadan tutma işleminin Hazine ve Maliye Bakanlığınca tespit edilmesi gerekmektedir.

 

• En az 500.000 Amerikan Doları veya karşılığı döviz ya da Türk Lirası tutarında gayrimenkul yatırım fonu katılma payı veya girişim sermayesi yatırım fonu katılma payını en az üç yıl elinde tutma şartıyla satın aldığı Sermaye Piyasası Kurulunca tespit edilen yabancıların, Türk Vatandaşlığı başvurusunda istisnai olarak bulunabileceği belirlenmiştir.

 

İşbu yukarıda belirlenen parasal değerlerin belirlenmesinde, tespit tarihindeki Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankasının efektif satış kuru ve/veya çapraz döviz kuru esas alınacaktır.

 

İZLENMESİ GEREKEN SÜREÇ

 

Yatırım yoluyla Türk vatandaşlığının kazanılması belirtilen üç aşamadan oluşmaktadır:

 

(1)   Yönetmelik’in 20’inci maddesinde belirtilen yatırım şartlarından birinin yerine getirilmesi ve ilgili kurumdan Uygunluk Belgesi’nin alınması

(2)   6458 sayılı Kanun’un 31. maddesinin birinci fıkrasının (j) bendi uyarınca kısa dönem ikamet izni alınması

(3)   Yatırım yoluyla Türk vatandaşlığı kazanılması için başvuru yapılması

 

Yatırım Türlerine Göre Uygunluk Belgesinin Teslim Alınması

 

Belirtilmekte olan altı yatırım türü için gösterilen usul ve esaslar birbirlerinden tamamen farklı olup yabancı yatırımcı yatırım türlerinden birini seçebilir ve işbu seçeceği yatırım türüne göre belgelerini ibraz edebilir.

 

1.

Sabit Sermaye Yatırımı Yoluyla Türk Vatandaşlığının Kazanılması

 

• İlgili yatırımın Sanayi ve Teknoloji Bakanlığınca tespit edilmesi gerekliliği ve en az 500.000 Amerikan Doları tutarında sabit sermaye yatırımı gerçekleştirme şartı bulunmaktadır.

 

Sabit sermaye yatırımı mal ve hizmet üretimine yönelik arsa, bina, makine ve teçhizat gibi yatırım unsurlarını içermelidir. Sadece gayrimenkul alınması sabit sermaye yatırımı tanımı kapsamında istisnai vatandaşlık başvurusu hakkı doğurmamakla birlikte gayrimenkul alımına yönelik harcamalar yatırımın bir parçası olarak değerlendirilmektedir.

 

Yabancı yatırımcının halka açık olmayan bir şirketi tamamen satın alması veya belirli bir oranda ortak olması durumunda; yabancı yatırımcının satın aldığı ortaklık payına tekabül eden orana karşılık gelen meblağın en az 500.000 ABD Doları veya karşılığı döviz ya da karşılığı Türk Lirası olması gerekmektedir. Bu durumlarda başvuru sahibinden, satın alınan/ortak olunan şirketin piyasa değerinin tespitiyle ilgili yetkili kuruluşlardan temin edilmiş bir şirket değerleme raporu ibraz etmesi istenebilir.

 

Hali hazırda bulunan bir yatırıma ilave sabit sermaye yatırımı yapılması durumunda, ilave yatırıma başlanılan tarihten itibaren sabit sermaye yatırımı tutarındaki artış ve yabancı yatırımcının şirkete ortaklık payı dikkate alınacaktır. Diğer bir ifadeyle yabancı yatırımcının yatırımı gerçekleştiren şirkete belirli bir oranda ortak olması durumunda; şahsın yatırımı gerçekleştiren şirkete ortaklık payına tekabül eden oranın toplam ilave yatırım tutarı ile çarpılması sonucunda ortaya çıkacak meblağın en az 500.000 ABD Doları veya karşılığı döviz ya da karşılığı Türk Lirası olması gerekmektedir. 

(12 Ocak 2017 tarihinden önce gerçekleştirilen sabit sermaye yatırımları vatandaşlık başvurusu hakkı doğurmayacaktır.)12 Ocak 2017 tarihinden sonra ileride yapılacak başvurular için sabit sermaye harcamaları hesaplanırken geçmişe dönük azami üç yıllık harcamalar dikkate alınacaktır.

 

Sabit sermaye yatırımı yaparak vatandaşlığı almaya hak kazanan gerçek kişi yabancı yatırımcılar şirketteki paylarını en az üç yıl boyunca bir başka gerçek ya da tüzel kişiye devredememektedir. 

 

Uygunluk Belgesi Alınması İçin Gerekli Olan Belgeler:

• Yatırım Bilgi Formu [İşbu formda; yatırım yapılan şirketin bilgileri, şirketin öz sermayesine geçirilen yatırımın konusu, yatırım yapan kişinin sabit sermaye yatırımdaki payına ilişkin bilgiler yer alır]
• Geçerli pasaport ve pasaportun noter onaylı Türkçe tercümesi
• Dört adet pasaporta uygun resim
• İkamet izin belgesinin kopyası (varsa);
• Sabit sermaye olarak en az 500.000 ABD Doları veya karşılığı döviz ya da karşılığı Türk Lirası yatırıldığını gösterir Yeminli Mali Müşavir (YMM) onaylı özel amaçlı rapor
• Başvuruya mesnet teşkil eden sabit sermaye yatırımı bir tüzel kişilik vasıtasıyla gerçekleştirilmiş ise, söz konusu sabit sermaye yatırımını gerçekleştiren tüzel kişiliğe ait ortaklık yapısı ve sermaye tutarını gösterir ticaret sicil gazetesi kaydı

 

Taşınmaz Satın Alınması veya Taşınmaz Satış Vaadi Sözleşmesi ile Türk Vatandaşlığının Kazanılması

 

07.12.2018 tarihli Resmî Gazete ’de yayımlanan 418 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararı ile yapılan değişikliklerden önce yabancılar yalnızca kat mülkiyeti tesis edilmiş ve tamamlanmış taşınmazları satın alması mümkündü. Ancak getirilen yeni değişiklikler ile birlikte yabancıların devam eden inşaat projelerindeki taşınmazları aşağıda belirtilen şartları taşıması kaydıyla Türk vatandaşlığına başvurması mümkün hale gelmiştir. Bu şartlar ise; Taşınmaz üzerinde kat mülkiyeti veya kat irtifakı kurulmuş olmalıdır, En az 250.000 Amerikan Doları veya karşılığı döviz ya da Türk Lirası peşin olarak yatırılmış olmalıdır. Taşınmaza ilişkin olarak noterden bir satış vaadi sözleşmesi yapılmalı ve sözleşmenin üç yıl süreyle üçüncü bir kişiye devir veya tapu sicilinden terkini yapılamayacağına dair bir taahhüt ile tapu siciline şerh edilmesi gerekmektedir.

 

(Kat irtifakı olan bir mülk daha yüksek hukuki riskler barındırırken, kat mülkiyeti tapusu yasal açıdan daha sağlam bir dayanaktır. Bu nedenle, taşınmaz satın alınmadan önce tüm potansiyel risklerin incelenmesi gerekmektedir.)

 

2644 sayılı Tapu Kanunu’nun 18 Mayıs 2012 tarihinde yürürlüğe giren 6302 sayılı Kanun ile değişik 35. Maddesi uyarınca, yabancı uyruklu gerçek kişilerin ülkemizde taşınmaz edinmesinde karşılıklılık şartı kaldırılmıştır. Bu kapsamda Türkiye 183 ülkenin vatandaşlarına karşılıklılık şartı aranmaksızın taşınmaz alma imkânı sağlamıştır. Bu kapsamda işbu 183 ülkenin vatandaşları aşağıda belirtilen kanuni sınırlamalara uymak kaydıyla taşınmaz satın alabilirler ve sınırlı ayni hak edinebilirler:

 

• Yabancı uyruklu gerçek kişiler, özel mülkiyete konu ilçe yüz ölçümünün yüzde onuna (%10) kadar taşınmaz ve sınırlı ayni hak (ipotek dâhil) edinebilir. Bakanlar Kurulu işbu limitleri gerekli gördüğü takdirde iki katına çıkarmaya yetkilidir.
• Ülke genelinde, yabancı uyruklu bir gerçek kişi, en fazla otuz (30) hektar (30 hektar yaklaşık olarak 300.000 m² veya 3,223,000. – ft²’ye tekabül etmektedir.) taşınmaz satın alabilir ve sınırlı ayni hak edinebilir. Bakanlar Kurulu işbu limitleri gerekli gördüğü takdirde iki katına çıkarmaya yetkilidir.
• İlgili taşınmazın askeri yasak ve güvenlik bölgelerinde yer almaması gerekmektedir. Bu açıklık, tapu sicil müdürlükleri tarafından sağlanmaktadır ve standart bir sistemdir.

 

 

Yabancı uyruklu gerçek kişiler, yukarıda belirtilen kanuni sınırlamalara uyulmak kaydıyla, ülkemizde nitelik bakımından her türlü taşınmazı (konut, işyeri, arsa, tarla) edinebilmektedir. Ancak, yabancı uyruklu gerçek kişiler, satın aldıkları yapısız taşınmazda (arsa, tarla) geliştireceği projeyi iki yıl içinde ilgili bakanlığın (Belediye, Tarım İl Müdürlüğü) onayına sunmak zorundadır.

Noterde düzenlenecek satış vaadi sözleşmeleri ise sadece kat mülkiyeti veya kat irtifakı kurulmuş taşınmazlar için mümkündür. Taşınmaz yabancı gerçek kişiler adına (edinecek olan yabancı kişinin eşi ve çocukları dahil) taşınmaz tapu silince kayıtlı olmamalıdır. Ayrıca, edinecek olan yabancı gerçek kişinin kendi, eşi ve çocukları tarafından 12.01.2017 tarihinden sonra devredilmiş olmalıdır. Edinecek olan yabancı gerçek kişinin ortağı ya da yöneticisi olduğu şirket tüzel kişiliği adına tapu sicilinde kayıtlı olmamalıdır.

 

Satış yoluyla edinilecek veya satış vaadine konu olabilecek taşınmaz sayısında herhangi bir sınırlama bulunmamaktadır.

 

Satın alınan taşınmazın değeri; Resmi senette beyan edilen satış bedeli veya satış vaadinde belirlenen değer toplamı, Değerleme raporundaki değer toplamı, Banka dekontunda bedel transferlerini gösterir ödemelerin toplamı olmak üzere belirtilen üç değer türünün ayrı ayrı Yönetmelikte belirlenen tarihlerde aranan 1.000.000 USD veya 250.000 USD değerini sağlaması gerekmektedir.

 

Satış veya satış vaadi işleminde mevcut ipotekle birlikte veya hacizli olarak satış yapılması mümkün olup taşınmazın satış-ipotek işlemi ile edinilmesi halinde; aranan değerin tespitinde satış bedelinden kredi tutarı düşüldükten sonra kalan kısım en az Yönetmelikte aranan tutar kadar olması gerekmektedir.

 

Yeni getirilen düzenlemeler ile taşınmazın 19.09.2018 tarihinden sonra satın alınması ve her bir taksit bedelinin bu tarihten sonra olması şartıyla taşınmazın taksitle satın alınması mümkün hale gelmiştir. 19.09.2018 tarihinden önceki taksitli ödemeler dikkate alınmayacaktır. Taksitlerin Amerikan Doları cinsinden değeri, işlemin yapıldığı tarihteki Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın efektif satış kuru esas alınarak hesaplanmaktadır.

 

 Uygunluk Belgesi Alınması İçin Gerekli Belgeler:

• Geçerli pasaport ve pasaportun noter onaylı Türkçe tercümesi
• Dört 4 adet renkli pasaporta uygun fotoğraf
• Satış işlemine ilişkin resmi senet veya noter onaylı taşınmaz satış vaadi sözleşmesi
• Taşınmaz değerleme raporu
• Bedelin alıcı veya ilgili kişiler tarafından satıcı veya ilgili kişilerin hesabına yatırıldığının bankalar tarafından onaylanmış dekont (Havale, EFT veya bloke çekle birlikte dekontu).
• İlgili tapu müdürlüğünde taşınmazın üzerinde üç (3) yıl süreyle satılmayacağına dair şerh konulması

 

Başvurular Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü Yabancı İşler Dairesi Başkanlığı tarafından değerlendirilir. Herhangi bir eksikliği bulunmayan başvurular yedi (7) işgünü içerisinde sonuçlandırılır.

 

İstihdam Oluşturulması ile Türk Vatandaşlığının Kazanılması durumunda Uygunluk Belgesi Alınması İçin Gerekli Belgeler

 

En az 50 kişilik istihdam oluşturduğu gerekçesiyle uygunluk belgesi talebinde bulunan yabancı gerçek kişiler aşağıda yer alan belgeler ile Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığına (Uluslararası İşgücü Genel Müdürlüğü) yazılı başvuruda bulunur. 

 

• Başvuru sahibine ait noterden alınmış imza beyannamesi,
• İstihdam Bilgi Formu,
• Geçerli pasaport ve pasaportun noter onaylı Türkçe tercümesi
• Dört adet renkli pasaport tipi fotoğraf
• Toplamda en az 50 kişilik Türk vatandaşı istihdamının bulunduğu şirket veya şirketlerin ortaklık ve sermaye paylarını gösterir ticaret sicil gazetesi kayıtları ve güncel tarihli Ticaret Sicil Tasdiknamesi,
• Yabancı gerçek kişinin sahibi veya ortağı olduğu işyeri/işyerlerinde sigortalı olarak çalışan kişilerin listesini gösteren Sosyal Güvenlik Kurumu sisteminden alınmış güncel tarihli İşyeri Çalışan Listesi.
• Yabancı gerçek kişinin sahibi veya ortağı olduğu işyerinin/işyerlerinin vergi borcu durumunu gösterir Gelir İdaresi Başkanlığı sisteminden alınmış yazı.
• Yabancı gerçek kişinin sahibi veya ortağı olduğu işyerinin/işyerlerinin sosyal güvenlik prim borcu durumunu gösterir Sosyal Güvenlik Kurumu sisteminden alınmış yazı.
• Kamu kurumları tarafından yapılan idari denetimlerde Şirkete son altı ay içerisinde idari para cezası verilip verilmediğine dair yazılı beyan, ceza alınmış ise ilgili belgelerin eklenmesi.

 

Başvurular Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı Uluslararası İşgücü Genel Müdürlüğü tarafından değerlendirilir. Herhangi bir eksikliği bulunmayan başvurular yedi iş günü içerisinde sonuçlandırılır. Eksik bilgi ve belge ile yapılan başvurularda eksikliğin tamamlanması için başvuru sahibine otuz günlük süre verilir. Bu süre içerisinde eksikliği giderilmeyen başvurular reddedilir.

Yapılan değerlendirme neticesinde gerekli koşulları karşıladığı tespit edilen yabancılara ilişkin başvuru sonuçları İçişleri Bakanlığına ve başvuru sahibine bildirilir.

 

 

 

 

 

 

Türkiye’deki Bankalara Mevduat Yatırma Yoluyla Türk Vatandaşlığının Kazanılmasına İlişkin Usul ve Esaslar

 

Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu’nun (“BDDK”) resmi internet sitesinden alınan bilgiler ışığında;

 

• Yabancı kişi Türkiye’de faaliyet gösteren herhangi bir bankaya en az 500.000 Amerikan Doları veya karşılığı döviz ya da karşılığı Türk Lirası tutarında mevduatı veya katılım fonunu üç yıl tutma şartıyla yatırması gerekmektedir.  Tutarın konvertible olması (TCMB tarafından belirtilen konvertible dövizler, kıymetli maden vs. gibi) ve 000 Amerikan Doları karşılığı olması yeterlidir.
• Yabancı yatırımcının ilgili tutarı Türkiye’de faaliyet gösteren tek bir bankaya hesap açarak yatırması gerekmemektedir. Şöyle ki, vatandaşlık başvurusuna esas olmak üzere üç yıl tutma şartıyla bloke koymak kaydıyla Türkiye’de mukim bankalar nezdinde açılmış farklı hesaplardaki toplam tutarın 000 Amerikan Doları tutarını sağladığının tespiti ile de Türk vatandaşlığına başvuru yapılması mümkündür.
• İlgili tutarın Türkiye’de kurulu bir bankaya yatırılması esastır. Bu kapsamda, Türkiye’de faaliyet gösteren bir bankanın yurtdışı şubesi, iştiraki veya temsilciliğine yatırılan tutarın vatandaşlık başvurusuna esas kabul edilmesi mümkün değildir.
• Türkiye’de faaliyet gösteren bir bankada müşterek olarak açılmış olan hesaplarda (örneğin yabancı kişinin eşi birlikte açılmış hesap) başvuran kişi haricindeki hesap ortağının hesabın üç yıl süre ile bankadan çekilmeyeceğine, eksilmeyeceğine ilişkin açık muvafakatinin olması halinde müşterek hesap üzerinden vatandaşlık başvurusunda bulunulması mümkündür.
• Bankaya yatırılan tutar yatırımcının talebi doğrultusunda üç yıllık süreç içerisinde 000 Amerikan Doları’na denk başka bir konvertible döviz kuruna ya da Türk Lirası’na çevrilmesi veya Yönetmeliğin diğer hükümlerinde düzenlenen başka bir yatırım türüne dönüştürülmesi mümkündür. Ancak, başka bir yatırım türüne dönüştürülmesi halinde bunun üç (3) yıllık sürenin temin ve devamını aksatmayacak biçimde yerine getirilmesi, diğer yatırım türünün kesintiye yol açmadan ilgili kurum tarafından İçişleri Bakanlığı’na bildirilmesi gerekmektedir. Aksi halde, BDDK oluşacak kesintiyi ivedilikle İçişleri Bakanlığı’na bildirecektir.
• Üç yıllık süre içerisinde, ilgili banka ile akdedilen sözleşme ve açılan hesap türüne göre hesaptaki tutarın 500.000 Amerikan Doları’nın altına inmediği taktirde işbu mevduat veya katılım fonundan doğan faiz, kâr payı ve benzeri getirilerinden faydalanılması mümkündür.
• Bankalara Amerikan Doları haricinde bir para biriminin yatırılması halinde, hesabın açıldığı tarihteki Amerikan Doları karşılığı tespit edilecek ve tutarın üç yıl boyunca tespit edilen aynı tutar olarak kalması beklenecektir. Dolayısıyla, üç yıllık süreçte oluşabilecek döviz kuru farklılıkları dikkate alınmayacaktır.
• Vatandaşlık amacıyla bankalara yatırılan paralara bankalarca şahısların talepleri doğrultusunda bloke işlemi uygulanmakta ancak bu tutarların çekilmesi her zaman mümkün bulunmaktadır.  Vatandaşlık başvurusuna esas gösterilen hesap içerisindeki tutarın eksilmesi ya da çekilmesi halinde veya hesap üzerinde tutarın kullanılmanı engelleyecek ya da eksilmesini sağlayacak haciz, rehin, tedbir dahil ancak bunlarla sınırlı olmaksızın her türlü yasal kısıtlama hakkında ilgili banka tarafından gecikilmeksizin BDDK’ya bildirilir. İşbu durum ise BDDK tarafından ivedilikle İçişleri Bakanlığı Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü ile Göç İdaresi Genel Müdürlüğü’ne bildirilerek vatandaşlık iktisap süreci sona erdirilir, vatandaşlık kazanılmış ise iptal edilir. Bu durumun gerçekleşmesini müteakiben yapılacak yeni bir vatandaşlık başvurusunda önceki başvuruya ilişkin süre dikkate alınmaz.

 

Devlet Borçlanma Araçları ile Türk Vatandaşlığının Kazanılması

 

Borçlanma araçları piyasası, yatırımcıların sabit getirili menkul kıymetler ile yatırım yapacakları fiyatların piyasada rekabet ortamında belirlenmesi ve istenilen zaman nakit paraya dönüştürülebilmesi amacına sahiptir. (i) Devlet İç Borçlanma Senetleri,

(ii) Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası (TCMB) Likidite Senetleri,

(iii) Gelir Ortaklığı Senetleri,

(iv) Gelire Endeksli Senetler,

(v) Özel Sektör Tahvilleri,

(vi) Finansman Bonoları,

(vii) Banka Bonoları,

(viii) Varlık ve İpotek Teminatlı Menkul Kıymetler ve

(ix) Varlığa ve İpoteğe Dayalı Menkul Kıymetler olmak üzere dokuz çeşit borçlanma aracı bulunmaktadır.

 

Usul ve Esasları

 

Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından yayınlanmış bir genelge bulunmamaktadır. Ancak ilgili Yönetmeliğin 20’inci maddesinin (d) bendi uyarınca, en az 500.000 ABD doları değerinde yukarıda sayılan devlet borçlanma araçlarını uhdesinde tutan yabancı yatırımcı başvuruya hak kazanacaktır.

Yatırımcının Yönetmelik çerçevesinde vatandaşlığa hak kazanması için ilgili katılma paylarına, asgari tutar yatırım şartının sağlandığı tarihten itibaren üç yıl boyunca kesintisiz olarak sahip olması gerekmektedir.

 

Gayrimenkul Yatırım Fonu veya Girişim Sermayesi Yatırım Fonu Katılma Paylarına Yatırım Yapılmasına İlişkin Usul ve Esaslar

 

Sermaye Piyasası Kurulu’nun (“SPK”) internet sitesinde usul ve esaslar aşağıdaki şekilde belirlenmiştir:

GYF veya GSYF katılma payları için öngörülen 500.000 Amerikan Doları veya karşılığı döviz ya da karşılığı Türk Lirası tutarında asgari yatırım şartı, katılma paylarının yatırımcı hesabına aktarıldığı tarihteki (peyder pey alım yapılıyor ise her bir alımın yapıldığı tarihteki, tek seferde yapılıyor ise bu alımın yapıldığı tarihteki) Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası tarafından ilan edilen Amerikan Doları efektif satış kuru ve/veya çapraz döviz kuru kullanılarak hesaplanır.

 

Yatırımcının Yönetmelik çerçevesinde vatandaşlığa hak kazanması için ilgili katılma paylarına, asgari tutar yatırım şartının sağlandığı tarihten itibaren üç (3) yıl boyunca kesintisiz olarak sahip olması gerekmekte olup bu kapsamda katılma paylarının satış ve devir gibi işlemlerle yatırımcı iradesi ile azaltılmaması gerekmektedir.

 

Döviz kurunun değişmesi neticesinde katılma paylarının değerinin 500.000 Amerikan Dolarının altına inmesi Türk vatandaşlığının kazanılmasına ilişkin başvuruyu etkilemez.Yatırımcıların kendi iradesi dışında GYF veya GSYF’nin değerinde veya katılma belgesi sayısında azalma olması (Fonun iç tüzük ve ihraç belgesinde yer alan hükümler uyarınca nakit kar payı ve/veya katılma payı iadesi veya tasfiye gibi işlemlerle) durumunda, asgari yatırım şartı kaybedilmiş sayılmaz.

 

Merkezi Kayıt Kuruluşu (“MKK”) tarafından başvuru sahibi yabancı kişinin Yönetmelikte aranan asgari kapsam ve tutarı sağladığının tespit edilmesi halinde durum üç (3) iş günü içerisinde SPK’ya bildirilir.Yönetmelik’in 20. maddesinin ikinci fıkrasının (e) bendi kapsamında yapılacak istisnai vatandaşlık başvurularında dikkate alınacak üç (3) yıllık süre içerisinde GYF/GSYF katılma payları üzerinde ayni hak, haciz, ihtiyati tedbir/ihtiyati haciz veya katılma paylarının mülkiyet hakkını sınırlayacak nitelikte herhangi bir takyidat bulunması durumunda; Yönetmelik’te aranan “3 yıl elde tutma şartı ile satın alınması” şartının sağlanmamış olduğu değerlendirilir.

 

MKK tarafından yapılacak haftalık kontrollerde satış ve devir kaydıyla hesap bakiyesinde azalma veya katılma payları üzerinde ayni hak, haciz, ihtiyati tedbir/ihtiyati haciz veya mülkiyet hakkını sınırlayacak herhangi bir takihdat bulunduğu tespit edilen yatırımcılar 3 işgünü içinde SPK’ya bildirilir. Bunun üzerine SPK tarafından, Göç İdaresi Genel Müdürlüğüne, Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğüne ve başvuru sahibine gerekli bildirimler ivedilikle yapılır.

 

 Uygunluk Belgesi Alınması İçin Gerekli Olan Belgeler

 

• Geçerli pasaport ve pasaportun noter onaylı Türkçe tercümesi
• Yabancının mevcut ve geçerli kısa dönem ikamet izin kartının fotokopisi
• MKK sicil numarası ile sahip olduğu GYF veya GSYF ile ilgili yatırım bilgilerini içeren yazılı başvuru

 

Yabancı yatırımcının gerekli belgeleri eksiksiz olarak SPK’ya teslim edildiği tarihten itibaren iki (2) iş günü içerisinde SPK tarafından MKK’dan yabacı yatırımcının GFY veya GSYF katılma payının Yönetmelikte aranan şartları taşıyıp taşımadığı hususunda bilgi istenir. MKK tarafından başvuru sahibi yabancı kişinin Yönetmelikte aranan asgari kapsam ve tutarı sağladığının tespit edilmesi halinde durum üç (3) iş günü içerisinde SPK’ya bildirilir. MKK’dan alınan yazı üzerine SPK tarafından “Uygunluk Belgesi” iki (2) iş günü içerisinde düzenlenir. 

 

6548 sayılı Kanun madde 31/1(j) uyarınca kısa dönem ikamet izni alınmasının Başvuru Esasları

 

Yatırım yapılması yoluyla Türk vatandaşlığına başvuracak olan yabancı kişi öncelikli olarak 6458 sayılı Kanun’un 31’inci maddesinin birinci fıkrasının (j) bendi uyarınca kısa dönem ikamet izni alması gerekmektedir. Genelde, bir yabancının kısa dönem ikamet izni başvurusu yapması için Türkiye’ye geçerli bir vize veya vize muafiyetinden yararlanarak giriş yapması gerekmektedir.  Yabancının vizeyle veya vize muafiyetinden yararlanarak Türkiye’ye geçerli bir giriş yapmasını takiben ise Türkiye’de kalış süresini uzatmak isteyen yabancı online olarak kısa dönem ikamet iznine başvurmalıdır. Birçok popüler semtte (İstanbul, Ankara, İzmir gibi) normal kısa dönem ikamet izni başvuru sürecinde temin edilen randevu/görüşme tarihi için bekleme süresi oldukça uzundur (8-24 hafta). Ancak, işbu yatırım yoluyla Türk vatandaşlığının kazanılması için düzenlenen özel ikamet izni türünde başvurular online başvuru tarihinden sonra 1 ile 10 gün içerisinde sonuçlandırılır. Başvuru süreçleri İstanbul ve Ankara illerinde yer alan Özel Vatandaşlık Bilgilendirme Ofislerinde takip edilmektedir. Yabancının ilgili başvurunun yapılması için özel bir vekaletname düzenlemesi halinde başvurular yabancının Türkiye’ye giriş yapmasını gerektirmeksizin vekaletname ile uzaktan sonuçlandırılabilir.

6458 sayılı Kanun’un 31’inci maddesinin birinci fıkrasının (j) bendi uyarınca düzenlenen kısa dönem ikamet izinleri beş (5) yıla kadar düzenlenebilir ancak, genellikle bir (1) yıllık süre için başvurulur ve bir (1) yıllık düzenlenir. İşbu süre esasında yabancının pasaportun geçerlilik süresine ve temin edilen özel sağlık sigorta poliçesinin geçerlilik süresi dikkate alınır.

İkamet izin kartları başvuru işlemelerinin tamamlanmasından sonra 2 ile 4 hafta arasında başvurucunun online başvuru esnasında bildirdiği adresine posta yoluyla gönderilir.

 

6458 Sayılı Kanun Madde 31/1(j) Uyarınca Kısa Dönem İkamet İzni İçin Gerekli Olan Belgeler

 

• Geçerli vize veya başvuru tarihinde yabancının ülkeye giriş tarihinden sonra dolmamış muafiyet süresi
• Geçerli pasaport (başvurulan ikamet izni süresince geçerliliği olan) ve noter onaylı Türkçe tercümesi
• Dört (4) adet pasaporta uygun resim
• Özel sağlık sigortası [İşbu sağlık sigortası Türkiye’den temin edilmelidir ve poliçenin süresi başvurulan ikamet izin süresi kapsamalıdır.] Özel sağlık sigortası masrafları, yabancı yatırımcının yaşına, sağlığına ve buna benzer sebeplere bağlı olarak vergiler ve masraflar dahil olmak üzere 250-500 € arasındadır.
• Adres bilgisi [Online başvuru sırasında yabancının Türkiye’deki ikametgâh adresi bilgisi istenmektedir. Bir otel adres beyannamesi ilk başvuruda yeterli olabilir ancak yabancı, noter tasdikli kira sözleşmesini de sunabilir (varsa) veya işyeri adresi beyan etmesi de mümkündür. İkamet izin kartı yabancının bildireceği adrese teslim olunacağından adres bilgisi önemlidir.]
• Yapılan yatırıma göre uygunluk belgesi
• Ödenen harç ücreti ve kart ücretinin ödendiğine ilişkin dekont (Harç ve kart ücreti, yabancının uyruğuna göre değişiklik göstermektedir.)
• Özel Vekaletname (isteğe bağlı)- işbu işlemlerin yürütülmesi kapsamında profesyonel destek alınması için düzenlenir.

 

Yatırım Yoluyla Türk Vatandaşlığı Kazanılması İçin Vatandaşlık Başvurusunun Usul ve Esasları

 

Yapılan yatırıma göre ilgili kurumdan uygunluk belgesi alan ve 6458 sayılı Kanun’un 31/1(j) bendi uyarınca kısa dönem ikamet izni başvurusunu tamamlayan yabancı yatırımcı aşağıda sayılan belgeler ile İstanbul ve Ankara ilinde bulunan Göç İdaresi’nin özel ofislerinde başvuru işlemlerini gerçekleştirebilir.

Ek olarak, yatırım yoluyla Türk vatandaşlığının kazanılması için başvuruda bulunan yabancı kendi aile bireyleri adına (eşi ve 18 yaşının altındaki çocukları için) başvuru yapması mümkündür. Bu durumda, başvuru yaban yabancı yatırımcının aile bireylerinin kısa dönem ikamet izni başvurusu yapması veya ek bir yatırım yapması şartı aranmamaktadır. Diğer aile üyeleri ek belgeler ile (kimlik, pasaport belgeleri, doğum belgesi, medeni halini gösterir belge, resim vb.) vatandaşlık başvurusundan yararlanabilmektedir.

 

Başvuru İçin Gerekli Belgeler

 

• Başvuru Formu (VAT-4)
• Geçerli pasaport ve noter onaylı Türkçe tercümesi
• İki (2) adet renkli pasaport tipi fotoğraf
• Yabancı yatırımcının vatandaşı olduğu ülkeden alınan apostil onaylı veya Türk Konsolosluğu tarafından onaylanmış nüfus kayıt örneğive noter onaylı Türkçe tercümesi
• Yabancı yatırımcının vatandaşı olduğu ülkeden alınan apostil onaylı veya Türk Konsolosluğu tarafından onaylanmış doğum belgesive noter onaylı Türkçe tercümesi ile sunulacaktır.
• Yabancı yatırımcının vatandaşı olduğu ülkeden alınan apostil onaylı veya Türk Konsolosluğu tarafından onaylanmış yabancının bekar, evli, boşanmış veya dul olduğunu açıkça gösterir medeni hal belgesi ve noter onaylı Türkçe tercümesi. İşbu belgeye ek olarak:

• • Yabancı yatırımcı evli ise, yabancının vatandaşı olduğu ülkeden alınan apostil onaylı veya Türk Konsolosluğu tarafından onaylanmış Evlenme Belgesi ve eş ile çocuklarını belirten nüfus kayıt belgesi örneği ve noter onaylı Türkçe tercümesi
  • Yabancı yatırımcı boşanmış ise, yabancının vatandaşı olduğu ülkeden alınan apostil onaylı veya Türk Konsolosluğu tarafından onaylanmış Boşanma Belgesi/ Kararı ve noter onaylı Türkçe tercümesi
  • Yabancı yatırımcı dul ise, yabancının vatandaşı olduğu ülkeden alınan apostil onaylı veya Türk Konsolosluğu tarafından onaylanmış Eşinin Ölüm Belgesi ve noter onaylı Türkçe tercümesi
  • Başvuranın velayetinde bulunan 18 yaşından küçük çocuğun da Türk vatandaşlığı kazanması isteniyorsa diğer ebeveynin bulunduğu yetkili makamdan alınmış apostil onaylı veya Türk Konsolosluğu tarafından onaylı diğer ebeveynin muvafakatini gösteren belge ve noter onaylı Türkçe tercümesi
  • Hizmet bedelinin Maliye Veznesine ödendiğini gösteren dekont (İşbu hizmet bedeli 2019 yılında her bir kişi için 15.00 TL olarak belirlenmiştir)

 

Ek olarak, yatırım yoluyla Türk vatandaşlığına başvuru yapan kişilerin yeni Türk isim ve soy ismi alma hakkı vardır. Bu durumda, yabancının Türk kimliği ve/veya pasaportu tercih edilen

isim ve soy isme göre düzenlenecektir. Bu prosedür zorunlu olmayıp yabancı yatırımcılar dilerse kendi isimleri ile yeni düzenlenecek Türk kimliği ve pasaportlarını alabilirler.

 

 

Vatandaşlık Başvuruların Sonuçlandırılması

 

İlgili bakanlıklar tarafından bir komisyon oluşturulup, yabancıların Vatandaşlık başvurusu değerlendirilir ve Cumhurbaşkanı’nın onayına sunulur. Nihai karar Cumhurbaşkanı tarafından verilmektedir.

Uygunluk belgesi alınması, kısa dönem ikamet izni başvurusu, ikamet izin kartının teslim alınması ve vatandaşlık başvurusu için gerekli bilgi ve belgelerin sunulması yabancının ülkeye girişine ihtiyaç olmaksızın özel vekaletname ile uzaktan sonuçlandırılabilir. Ancak, başvurunun sonuçlandırıldığı son aşamada başvuran ve adına başvuru yapılan 1. derece aile bireyleri (eş ve 18 yaş altı çocuk) en yakın nüfus müdürlüğünde parmak izi vermek ve kendi Türk vatandaşı kimlik ve/veya pasaportlarını almak için hazır bulunmaları gerekmektedir.

Konu hakkında resmi bir düzenleme olmasa da uygulamada kısa dönem ikamet izni başvuruları genellikle bir (1)- iki (2) hafta içinde sonuçlandırılır ve vatandaşlık başvuruları ise üç (3)-altı (6) ay arasında sonuçlandırılır.

 

Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar

 

Her ne kadar Türkiye yatırım yoluyla vatandaşlık kazanılması sürecini kolaylaştırmış olsa da, başvurunun eksiksiz yapılması ve sürecin doğru ve tam bir şekilde takip edilmesi son derece önem arz etmektedir. Başvuru sürecinde yapılacak herhangi bir hata ya da belgelerde meydana gelebilecek eksiklik, başvurunun reddine veya başvuru sürecinin uzamasına sebebiyet verebilmektedir.